Απάντηση στον Στέφανο Μάνο

 Γεωργία Βαλωμένου

Σε συνέντευξη που παραχωρεί στον A. Van der Ziel, η οποία δημοσιεύεται στο σημερινό φύλλο της De Tijd υπό τον τίτλο «Η ΕΕ και το ΔΝΤ δεν συνειδητοποιούν πόσο νοσηρό είναι το ελληνικό πολιτικό σύστημα» ο Σ.Μάνος αναφέρει μεταξύ άλλων:

«Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα απλό παράδειγμα. Υπολογίζω ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 200.000 δάσκαλοι. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μου, έχουμε 4 φορές περισσότερους δασκάλους ανά μαθητή από ότι στην Φινλανδία. Η Φινλανδία όμως διαθέτει ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου και εμείς ένα από τα χειρότερα. Αυτό συμβαίνει επειδή εμείς δεν πληρώνουμε καλά τους δασκάλους μας και δεν τους επιτρέπουμε να διδάξουν πολλές ώρες, προκειμένου να μοιραστεί η δουλειά σε περισσότερους.  Οι δάσκαλοι δεν είναι ικανοποιημένοι από τους χαμηλούς μισθούς που λαμβάνουν. Δίνουν στους μαθητές χαμηλούς βαθμούς για να εκβιάσουν, τρόπον τινά, τους γονείς. Μόνον όταν οι τελευταίοι ‘τα σκάσουν χοντρά’, κάτω από το τραπέζι, υπό τη μορφή ιδιαίτερων μαθημάτων, οι βαθμοί ανεβαίνουν.

Τι κάνει τώρα η κυβέρνηση; Μειώνει τους μισθούς ακόμα περισσότερο. Οι δάσκαλοι λοιπόν θα εκβιάσουν ακόμα περισσότερο τους γονείς και η παιδεία μας θα πάει από το κακό στο χειρότερο. Αυτό που κατά την γνώμη μου θα έπρεπε να είχε κάνει η κυβέρνηση, είναι να απολύσει τα ¾ των δασκάλων. Η κυβέρνηση πρέπει να διαλέξει τους 50.000 καλύτερους δασκάλους, να τους διαθέσει περισσότερες διδακτικές ώρες και να τους πληρώσει διπλά. Κάτι τέτοιο θα βελτίωνε την παιδεία. Μόνον εάν οι υπάλληλοι γνωρίζουν ότι υπόκεινται σε αξιολόγηση και ως εκ τούτου θα μπορούν και να απολυθούν, το κράτος θα λειτουργήσει καλύτερα».

Πρόκειται για διασυρμό των ελλήνων εκπαιδευτικών βασισμένο σε λανθασμένα στοιχεία και απαράδεκτες γενικεύσεις, που δεν πρέπει να μείνει αναπάντητος.

Τα στατιστικά του Σ.Μάνου είναι άκυρα. Πηγαίνουμε λοιπόν στην ΕλΣτατ και βρίσκουμε τα στοιχεία για το 2011.

Στα μεν 4420 δημόσια δημοτικά, έχουμε 59782 διδάσκοντες (Πηγή) για 590378 μαθητές (Πηγή).
Στα 1811 δημόσια γυμνάσια (ημερήσια και εσπερινά) έχουμε 37643 πλήρους ωραρίου διδάσκοντες (Πηγή), για 307707 μαθητές (Πηγές 1 και 2)
Στα 1264 δημόσια γενικά λύκεια έχουμε 24555 διδάσκοντες πλήρους ωραρίου (Πηγή) για 234084 μαθητές (Πηγές 1 και 2)
Στην υπόλοιπη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (επαγγελματική και εκκλησιαστική) έχουμε 616 δημόσια σχολεία (Πηγή) με 14690 διδάσκοντες πλήρους ωραρίου (Πηγή) για 121800 μαθητές (1, 2, 3)
Αθροιστικά μας βγαίνουν 1.253.969 μαθητές και 136.670 διδάσκοντες στην Αβάθμια και Ββάθμια εκπαίδευση, αναλογία 9,175 μαθητές ανά καθηγητή (9,876 στην Αβάθμια, 8.63 στην Ββάθμια). Οι 200.000 του Σ.Μάνου αποκλίνουν κατά 46.34% από την πραγματικότητα. Να σημειώσουμε ότι ειναι πιθανόν και αυτά τα νούμερα να είναι σχετικά φουσκωμένα, γιατί δεν διαχωρίζονται πάντα με σαφήνεια οι διδάσκοντες εκπαιδευτικοί από αυτούς που έχουν αποσπαστεί σε μη διδακτικές θέσεις (πχ εδώ)

Για την Φινλανδία, δεν βρήκα από την στατιστική υπηρεσία τους αριθμούς διδασκόντων. Από τον ΟΟΣΑ και την Παγκόσμια Τράπεζα όμως βρήκα λόγο μαθητών/διδασκόντων 13,6. Με την λογική Μάνου, ότι παρά τις επικές διαφορές των εκπαιδευτικών μας συστημάτων δεν χρειαζόμαστε παραπάνω δασκάλους ανά μαθητή από ότι η Φινλανδία, η Ελλάδα χρειάζεται 92.200 διδάσκοντες. Οπότε σε αυτήν την περίπτωση οι 50000 εκπαιδευτικοί που σύμφωνα με τον Σ.Μάνο επαρκούν,  απέχει μόλις 45.7%, απο αυτό που θα χρειαζόταν για να εχουμε τις αναλογίες της Φιλανδίας χωρίς να συνυπολογίσουμε τα μικρά νησιά, τα ορεινά χωριά, το αναλυτικό πρόγραμμα κλπ.
Τέλος, με τους 50000 εκπαιδευτικούς του Σ.Μάνου, η αναλογία μαθητών ανά καθηγητή θα γινόταν 25,08 και θα μας ευθυγράμμιζε με άλλες ανεπτυγμένες χώρες όπως η Κιργιζία, η Γουϊάνα, το Τατζικιστάν, το Μπουτάν και το Μαρόκο που έχουν συγκρίσιμες αναλογίες.

Για επιπλέον στοιχεία σχετικά με το θέμα υπάρχει και η σχετική έκθεση της ΟΛΜΕ , ενώ εδώ μπορεί κανείς να δαί συγκριτικούς πίνακες μισθων, εδώ συγκριτικούς πίνακες ωραρίων και εδώ μερικά ακόμα στατιστικά

Δεν χρειάζονται όμως όλα αυτά τα στοιχεία και οι αριθμοί για να κατηγορηθεί ο κος Μανος ότι διασύρει και συκοφαντεί έναν επαγγελματικό κλάδο. Τα περι εκβιασμού των γονέων μέσω της βαθμολογίας είναι από μόνα τους μια σοβαρότατη κατηγορία. Που, όπως συνηθίζεται σ αυτές τις περιπτώσεις, βασίζεται στην γενίκευση ενός μικρής κλίμακας φαινομένου που είναι οπωσδήποτε καταδικαστέο και μεμπτό όπου και όποτε συμβαίνει.

Ο επαγγελματικός κλάδος τον οποίο με τόση ευκολία διασύρει και εκτός συνόρων ο φιλελεύθερος πολιτικός τυγχάνει να είναι από τους πιο κακοπληρωμένους, από τους πιο υποβαθμισμένους και ταλαιπωρημένους του δημόσιου τομέα. Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές, χωρίς καμία υποστήριξη σε επίπεδο δομών και θεσμών, χωρίς υποστηρικτικό προσωπικό (ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς) αντιμετωπίζουν σήμερα μέσα στα σχολεία τις επιπτώσεις της κρίσης στο πιο ευαίσθητο και ευάλωτο κομμάτι της κοινωνίας και ενώ παράλληλα έχουν να λύσουν τα δικά τους βιοποριστικά προβλήματα. Παρόλα αυτά, και σε πείσμα της απαξίωσης με την οποία αντιμετωπίζονται από την πολιτεία και τα ΜΜΕ, σε πολλές περιοχές (και εδώ στην Γ’ΕΛΜΕ) δραστηριοποιούνται για να βοηθήσουν τους μαθητές τους που έχουν ανάγκη ενίσχυσης .

Ο κύριος Μάνος θα έκανε καλά να προσέχει περισσότερο τι λέει, γιατι εκτίθεται, όχι μόνο με τις κακοήθεις και ανακριβείς κατηγορίες του αλλά και με το να δηλώνει νοσταλγός του Βασιλιά και του στρατού στον επίλογο της συνέντευξής του ( “Δεν διαθέτουμε επίσης κάποια ελίτ που θα μπορούσε να κατευθύνει τη χώρα. Δεν υπάρχουν πανεπιστημιακοί ή άλλοι διανοούμενοι που να τους εμπιστεύεται ο κόσμος. Παλιότερα τον ρόλο αυτό τον εκπλήρωνε ο βασιλιάς και ο στρατός. Δεν διαθέτουμε όμως πλέον βασιλιά και ο ρόλος του στρατού έχει αλλάξει.” ) δικαιώνοντας όσους μιλούν για ανομολόγητη σχέσημεταξύ του Φιλελευθερισμού τον οποίο εκπροσωπεί και του Ολοκληρωτισμού.

Θερμές ευχαριστίες στον pavlosp για τις πηγές και τα στοιχεία.

update απο τον talos

Δευτεροβάθμια εκπαίδευση Φινλανδία 2009: Pupil-Teacher ratio ~10, πρωτοβάθμια ~14. Τα αντίστοιχα νούμερα για Ελλάδα~8 και 10, το 2007

Άσχετο, αλλά ενδιαφέρον: Φινλανδοί περί γραπτής αξιολόγησης δασκάλων:
Also, see this recent interview with Pasi Sahlberg, another expert on the Finnish educational system, who was asked about the current push towards test-based teacher evaluation systems in our country:

“If you tried to do this in my country, Finnish teachers would probably go on strike and wouldn’t return until this crazy idea went away. Finns don’t believe you can reliably measure the essence of learning. You know, one big difference in thinking about education and the whole discourse is that in the U.S. it’s based on a belief in competition. In my country, we are in education because we believe in cooperation and sharing. Cooperation is a core starting point for growth.”